سنگها، از محبوب‌ترین مصالح ساختمانی مخصوصا برای استفاده در نما، کف‌پوش و تزئینات داخلی محسوب می‌شوند. سنگهای طبیعی به دلایل مختلف از ظاهر طبیعی گرفته تا بازدهی حرارتی انتخاب مناسبی هستند. اما در کنار سنگهای طبیعی، امروزه سنگ‌های مصنوعی با عملکرد‌های مختلف  روانه بازار شده‌ و در ساختمان‌ها به کار گرفته می‌شوند.

سنگهای طبیعی، آمیزه‌ای ناهمگون از مواد معدنی هستند که طی میلیون‌ها سال، تحت تأثیر مشترک فشار و وجود چسب‌های طبیعی شکل گرفته‌اند؛ در حالی که سنگهای مصنوعی، محصولی از ترکیب سیمان با رنگدانه‌های طبیعی، رزین و… تهیه می‌شوند. در ادامه این دو مصالح را با هم‌دیگر بررسی می‌کنیم.

سنگ طبیعی

همان‌گونه که در بالا اشاره شد، سنگ‌های طبیعی در گذر میلیون‌ها سال در دلِ طبیعت شکل گرفته است. سنگ‌ها از نقاط مختلف زمین استخراج می‌شوند. گونه، رنگ، درخشش و همچنین بافت سنگهای طبیعی به چگونگی پیدایش آن‌ها بدست طبیعت و همچنین طول زمان شکل‌گیری و محل استخراج آنها وابسته است؛ و به همین سبب هر سنگ طبیعی از رنگ، رگه و نقش‌های طبیعی بی‌نظیر و کاملا متفاوتی برخوردار است. امروزه در سراسر جهان بیش از 4500 گونه سنگ طبیعی یافت می‌شود. در مصر، یونان باستان و معماری روم برای هزاران سال از سنگهای طبیعی استفاده می‌شده. همه این تمدن‌ها از مزایای این ماده طبیعی آگاهی بودند و ما می‌توانیم بی‌دریغ از تجربه‌ای که سازندگان باستانی و سنتی، طی هزاره‌های گذشته در ساخت و ساز با بهره‌گیری از سنگ‌های طبیعی کسب کرده‌اند، استفاده کنیم.  

از انواع سنگ‌های طبیعی می‌توان به سنگ مرمر، گرانیت، تراورتن، سنگ مرمریت، سنگ چینی و… اشاره نمود.

در ادامه مهمترین مزایا و ویژگی‌های سنگ طبیعی را بررسی می‌کنیم:

– سنگ طبیعی بالاترین درجه کیفیت هوای داخلی دارد، بنابراین باعث ارتقای سطح آسایش، رفاه و کیفیت محیط در فضاهای بسته می شود.

– سنگ طبیعی باکتری یا مواد حساسیت‌زا را در خود نگه نمی‌دارد که این ویژگی به جذابیت‌ها و قابلیت‌های کاربردی بیشتر آن می‌افزاید.

– اگر در خانه کودک و حیوان خانگی دارید، مسلما نیاز به تمیز کردن منظم کف دارید در این صورت سنگ گزینه مناسب‌تری است. به طور کلی گرد و غبار، موی حیوانات و آلودگی از روی سنگ‌ها راحت‌تر پاک می‌شوند.

– نگهداری و تمیز کردن سطوح سنگ طبیعی در آشپزخانه یا کف راحت است و نیازی به صرف وقت زیاد ندارد.

– معماران از سنگ طبیعی برای افزایش زیبایی خانه استفاده می‌کنند، چرا که داشتن آن نه تنها انتخاب و محصول برتری است بلکه احساس و جلوه لوکس نیز در فضا ایجاد می کند.

– برای ارتقای کیفیت زندگی مدرن، ضروری است بخشی از جهان طبیعت را به محل زندگی و کار بیاوریم که سنگ طبیعی این امکان را فراهم می‌آورد.

سنگ مصنوعی

سنگ مصنوعی، یک محصول ساخته شده توسط انسان است که از دهه ۱۹۸۰ میلادی به بازار عرضه شد. از نظر ظاهری سنگ مصونعی ظاهر یکنواخت‌تری نسبت به سنگ طبیعی دارد. این نوع سنگ از موادی مانند بتن، خاک رس، فلدسپات و شن کوارتز ساخته می‌شود که به شکل قالب‌گیری و تحت فشار تولید می‌شوند.

سنگ مصنوعی همچنین با دستگاه‌ خاص رنگ‌آمیزی و صیقل‌دهی می‌شود تا به ظاهر سنگ‌های طبیعی شباهت داشته باشد. این سنگ‌ها دارای تنوع زیادی در رنگ و نقش هستند؛ انواع مختلفی از سنگ‌های مصنوعی وجود دارند کهدر صنعت ساختمان استفاده می‌شوند.

سنگ‌های مصنوعی معمولاً از سنگ طبیعی ارزان‌تر هستند، اما دوام کمتری دارند. برای سنگ‌های مصنوعی مانند سرامیک، درجه‌بندی PEI4 و PEI5 مشخص کننده کیفیت، هزینه و دوام آنها است. 

تفاوت میان سنگ‌های طبیعی و مصنوعی بر اساس عوامل زیر قابل تمایز است:

1. اصالت و طول عمر: سنگ‌های طبیعی به واسطه فرآیند طبیعی شکل‌گیری خود، اصالت و طول عمر طولانی‌تری دارند. شکل ظاهری آنها با گذر زمان و تحت تأثیر عوامل طبیعی، همچون هوا و آب، تغییر می‌کند و این به هر تخته سنگ طبیعی ویژگی یکتایی می‌بخشد که با سنگ‌های مصنوعی نمی‌توان مقایسه کرد.

2.تنوع در ظاهر: سنگ‌های طبیعی هر کدام دارای شکل و ظاهر منحصر به فردی هستند؛ به عبارت دیگر، هیچ دو تخته سنگ طبیعی‌ای کاملاً شبیه یکدیگر نیستند. اما در مقابل، سنگ‌های مصنوعی اغلب دارای تکرار و یکنواختی در رنگ و نقش هستند که به وسیله دستگاه‌های صنعتی ساخته و تهیه می‌شود.

3. سلیقه شخصی: طرفداران طبیعت و اصالت معمولاً از سنگ‌های طبیعی استقبال می‌کنند زیرا احساسی طبیعی و منحصر به فردی را به آن‌ها می‌دهد. از طرف دیگر، افرادی که به دنبال طراحی‌های مینیمال هستند، از سنگ‌های مصنوعی با رنگ‌ها و نقش‌های تنظیم شده به صورت دقیق‌تر و یکنواخت‌تر استفاده می‌کنند.

بنابراین، تمایز اصلی میان سنگ‌های طبیعی و مصنوعی در اصالت، طول عمر، تنوع ظاهری و پاسخ به سلیقه شخصی است. هر کدام از این نوع سنگ‌ها مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیازها و سلیقه‌های مختلف، انتخاب می‌شوند.

البته در نظر داشته باشید که سنگهای طبیعی دارای درخشش، عمق و اصالتی منحصر به فرد هستند که هیچ مصالح دیگری به پای آن نمی‌رسد.

این اصالت و زیبایی چشمگیر، سنگ را به یک جایگاه ویژه در خانه‌های ما می‌برد. گرانیت‌ها در آشپزخانه با زیبایی خاص خود می‌درخشند و بر روی کابینت‌ها جایگاهی بی‌نظیر دارند.

معمولاً اعتقاد بر این است که سنگ‌های مصنوعی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر از سنگ‌های طبیعی هستند. سنگ‌های مصنوعی تا ۳۰٪ سبک‌تر از سنگ‌های طبیعی هستند و هر تخته آنها از نظر طراحی یکسان است که این موضوع، فرآیند انتخاب و نصب را آسان‌تر و به صرفه‌تر می‌کند. در عوض، نصب و استفاده از سنگ‌های طبیعی به مهارت و زمان بیشتری نیاز دارد.

هزینه نهایی واقعاً به نوع سنگ بستگی دارد؛ سنگ‌های مصنوعی با کیفیت بالا مانند سرامیک‌ها می‌توانند در همان محدوده قیمت سنگ‌های گرانیت یا طبیعی دیگر قرار بگیرند. از طرفی، سنگ‌های طبیعی دوام و طول عمر بیشتری نسبت به سنگ‌های مصنوعی دارند؛ مراقبت و نگهداری از آنها ساده‌تر و ارزان‌تر است و نیاز به تعمیرات گران‌قیمت و دوره‌های تعویض ندارند.

یک نکته مهم دیگر به عنوان مزیت سنگ طبیعی باید اضافه کرد. در اکثر کشورها، هنگامی که زمان فروش یک خانه فرا می‌رسد، سنگ طبیعی به عنوان یکی از عوامل ارزش افزوده در املاک مدنظر قرار می‌گیرد. برای اغلب خریداران، سنگ‌های طبیعی مانند گرانیت، مرمر و مرمریت جذابیت بیشتری نسبت به سرامیک و سنگ‌های مصنوعی دیگر دارند.

زمانی که صحبت از دوام و نگهداری می‌شود، سنگ‌های طبیعی همیشه بهترین گزینه هستند، زیرا ثابت شده‌اند که در طول زمان مقاوم، زیبا و پایدار هستند. فراموش نکنید که تمدن‌های باستانی از سنگ‌های طبیعی برای ایجاد ساختمان‌هایی با دوام استفاده می‌کردند که حتی پس از قرون‌ها هنوز وجود دارند. همچنین، مجسمه‌های فاخری مانند مجسمه‌های داوود و پیه تا که از سنگ مرمر تراشیده شده‌اند، نمایانگر دوام سنگ‌های طبیعی در طول تاریخ انسان هستند. با پیشرفت سریع تکنولوژی، ممکن است در آینده، سرامیک به عنوان یک رقیب جدی برای سنگ‌های طبیعی محسوب شود.

با طبیعت کمتر متخلخل بودن اکثر سنگ‌های طبیعی، دوام آنها افزایش می‌یابد. همچنین، نگهداری از سنگ‌های طبیعی با شستشوی تحت فشار به راحتی قابل انجام است، در حالی که نگهداری از سنگ‌های مصنوعی معمولاً کار دشواری است و آنها قادر به مقاومت در برابر شستشوی تحت فشار یا شستشوی دستی نیستند.